หมวดการคบคน

การเลือกคบคนนั้นต้องเลือกคน บางคนคบได้นอกรั้ว บางคนคบในบ้านได้ คนไม่ดี ไม่ควรคบ เพราะเราอาจติดเชื้อเอาได้ ตอนแรกเราก็เห็นว่า ไม่ดี แต่ต่อ ๆ ไปเมื่อเขาพูดกรอกหูเราบ่อย ๆ เข้า เราก็จะเห็นว่าดี เหมือนคนสูบเฮโรอีน ตอนแรกก็รู้ว่า มันไม่ดี ไม่ยอมสูบ แต่พอโดนชวนบ่อย ๆ เข้าก็ลอง นี่แหละเขาเรียกว่า ?ติดเชื้อ? ล่ะ คบคนไม่ดีระวังจะติดเชื้อ คือ ติดเอาความวิบัติมา ความวิบัติเหมือนกับเสนียด เราไม่รู้หรอกว่า ติดเข้าไปตั้งแต่เมื่อไร เพราะสิ่งเหล่านี้ซึมซับเข้าไปทีละน้อย กว่าจะรู้ตัวก็ถอนไม่ออก ๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๒๔

เราต้องหัดดูคนให้เป็น ดูแต่เรื่องหมาจิ้งจอกกับราชสีห์ ชาติหมาจิ้งจอกมันกินขี้ เขาเอามาเลี้ยงจะให้เป็นราชสีห์ มันก็ทำทีจะเป็นได้ แต่เวลามันเจอขี้ มันก็ลืม มันไปกินขี้นั่นแหละ เขาเรียกว่า ไอ้ชาติหมาจิ้งจอก ยังไง ๆ มันก็ยังเป็นหมาจิ้งจอกอยู่วันยังค่ำ เพราะฉะนั้น เราต้องรู้ ต้องดูให้เป็นว่าใครเป็นใคร ดูให้ละเอียดว่า เป็นอะไรแน่ อย่างเรื่องราชสีห์กับหมาจิ้งจอกนั้น สันดานมันฟ้อง จะเป็นอะไรแน่ ต้องดูที่สันดานมัน ๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๒๔

ยายเป็นคนเอาหมู่คณะ เราต้องทำตัวให้เข้ากับทุกคน ไปไหน จะวางตัวเบ่ง ข้าก็แน่ จะไม่มีหมู่คณะ เวลาเกิดเหตุการณ์อะไรขึ้น ก็จะไม่มีใครช่วย ๒๘ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๕

เราต้องเข้ากับคนให้ได้ เขาไม่พูดด้วย เราก็พูดกับเขา เดี๋ยวเขาก็พูดกับเราเอง พวกที่หยิ่งคิดกันว่า พวกข้าก็แน่ กูก็แน่ พวกนี้อยู่คนละมุมโลกเลย เราต้องเข้ากับคนให้ได้ทุกชั้นทุกคน เวลาเจ็บไข้ได้ป่วยจะได้พึ่งพาอาศัยเขาได้ ๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๘

ยายนี่นะ เหมือนมีญาณอยู่อย่างหนึ่ง ถึงยายจะไม่รู้หนังสือ แต่ยายรู้เรื่องคน แล้วก็ทันคน แต่ยายไม่อยากพูด ถ้าไม่ทันคน ยายสร้างวัดไม่ได้หรอก แต่ยายคิดว่า พูดไปสองไพเบี้ย นิ่งเสีย (ได้) ตำลึงทอง ๑๕ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๓๕

เรื่องรับแขกเป็นของยาก จะต้องทำตัวให้ดี ถึงเราทำตัวดีแล้ว ก็ต้องระวังรักษาความดีไว้อีก โดยเฉพาะเรื่องของธรรมะ แขกที่มาหา บางคนมีแต่เรื่องมาให้แก้ไข มาปรับทุกข์ด้วย นำเรื่องครอบครัวมาเล่าให้ฟัง ส่วนใหญ่เป็นเรื่องดึงใจเราออกจากธรรมะ ออกจากศูนย์กลางกาย เราอยู่ทางธรรม ก็ต้องพูดเรื่องที่ดึงใจเขาเข้าหาธรรมะ ถ้าเราคุยไม่ดี ไม่มีสติ จะถูกเขาดึงใจเราออกไป แต่ถ้าคุยดี มีสติ เราจะต้องค่อย ๆ ตะล่อมดึงใจเขาเข้ามา พูดง่าย ๆ เหมือนเล่นชักเย่อกัน ใครมีกำลังมากก็ชนะ การรับแขก ต้องระวังตัวไว้ให้ดี เพราะแขกมีหลายประเภท ที่สำคัญจะต้องทำตัวเราให้ดีก่อน จะต้องดูตัวเองให้เข้าใจ ให้แจ่มแจ้งเสียก่อน ถ้าเราเข้าใจตัวเราดีแล้ว เราก็เข้าใจคนอื่นได้ ที่เรียกว่า รู้เขา รู้เรา รู้ทั้งหมดได้ พอรู้อย่างนี้แล้ว เราก็จะเข้าใจปัญหาที่เขามาพูด มาคุยด้วยได้…