หมวดอดทน สู้ ทำจริง
Allหมวดการคบคนหมวดการใช้สมบัติหมวดความอ่อนน้อมถ่อมตนหมวดความไม่ประมาทหมวดตนหมวดธรรมหมวดบุญบาปหมวดปกิณกะธรรมหมวดประพฤติพรหมจรรย์หมวดระเบียบวินัยหมวดสะอาดหมวดสันโดษหมวดอดทน สู้ ทำจริงหมวดอธิษฐานจิต
เงียบ
เวลายายไม่พอใจใคร ยายจะนิ่งเงียบเฉย ไม่พูดอะไรทั้งสิ้น ไม่แสดงอะไรทั้งสิ้น ยายจะใช้ความอดทน อะไรที่พอทนได้ ยายก็จะเงียบ แต่ถ้าสิ่งใดจะทำให้เกิดความเสียหายต่อหมู่คณะส่วนรวมแล้ว ยายก็จะพูด เรื่องที่พูดจะเป็นการเป็นงาน ไม่พูดเล่น ยายไม่เคยเถียงพ่อเลย ยายใช้ความเงียบอย่างเดียว เงียบเท่านั้นที่จะชนะ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๒๗
เพียร
งานทุกอย่าง ยายจะพยายามทำให้เป็น ทำวันละน้อยไปเรื่อยๆ ทุกวัน มันต้องทำได้ ที่บอกว่าทำไม่ได้ ก็เพราะมันขี้เกียจ ทำมันไปเรื่อยๆ เราต้องชนะมันจนได้ เราทำทุกวัน มันจะทนเราไปได้อย่างไร ดูสิ เหล็กเป็นแท่ง เขายังฝนเหล็กให้เป็นเข็มได้ เราเป็นคน เราก็ต้องทำได้ทุกอย่าง ๑๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๒๕
เบื่อ
คนสมัยนี้ หนักนิดเบาหน่อยก็ไม่สู้ซะแล้ว อย่างนี้ไม่ไหว ดูยายเป็นตัวอย่างสิ คนสมัยนี้จับงานอะไรเข้าสักประเดี๋ยวก็เบื่อเสียแล้ว เบื่องานนี้ ไปจับงานโน้น แล้วก็เบื่อไปเรื่อยๆ ถ้าลองมันเบื่อ อยู่ที่ไหนมันก็เบื่อ จับงานอะไรมันก็เบื่อ ลองให้ไปนั่งธรรมะ ไม่นานก็เบื่ออีก ถ้าไม่แก้ “อาการเบื่อ” ให้หายไป มันก็เบื่ออยู่นั่นแหละ เบื่อไปจนตาย ทำงานกันนิดๆ ก็เบื่อแล้ว อย่างนี้ชีวิตหมดไปเปล่าๆ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๕
สู้ไม่ถอย
ยายคิดแต่ว่า ถ้ายายยังเดินได้ก็จะสู้ไปจนสุดฤทธิ์ ยังมีชีวิตอยู่ เราต้องสู้ เมื่อไรเราตายแล้ว ก็พักกัน แล้วแต่จะมีแรงไปได้แค่ไหน ก็จะไปไม่มีหยุด ถ้าเราถอย เราก็แพ้เขา (พญามาร-กิเลส) เหนื่อย เมื่อย ก็พักสักครู่ นอนดิ่งธรรมะไปบ้าง บางทีมีความคิดดี ๆ ผุดรู้ขึ้นมา พอมีแรง ก็ค่อยมาสู้กันใหม่ สู้ก็ตาย ถอยก็ตาย สู้ยังดีกว่า ยังมีทางชนะ ชีวิตยายสู้มาจนสุดฤทธิ์โดยตลอด สู้ไม่ถอย มีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๕
ผลกรรม
ชีวิตของมนุษย์ชั่วพริบตาเดียว เดี๋ยวก็หมดไปแล้ว สิบปี ยี่สิบปี ไม่นานก็ตาย ตายแล้วเอาไปได้ก็มีแต่บุญและบาป เราทำบุญเอาไว้ใช้ภพชาติต่อไป ส่วนบางเรื่องที่เกิด ก็มาจากผลกรรมในอดีตที่เราทำมา เพราะฉะนั้น เราต้องอดทนทำความดีเรื่อยไป อดทนไปเถอะ อีกไม่กี่ปีก็ตายแล้ว ที่เกิดเป็นอย่างนั้น อย่างนี้ ไม่สบาย เจ็บไข้ได้ป่วย โดนเจ้านายรังแกบ้าง ก็มาจากผลกรรมที่เราทำไว้นั่นแหละ ยายอดทน ใครจะพูดอะไร ก็อดทนเอา ใครจะทำอย่างไรก็ช่าง จะว่าอะไรก็ช่าง เราจะเอาบุญให้เต็มที่ เรื่องอื่นไม่ต้องสนใจ คนเราเกิดมาเมื่อไหร่ ตายเมื่อไหร่ตรงไหน ไม่มีใครรู้ เพราะฉะนั้น เราต้องสร้างบุญสร้างกุศลไว้ ๒๒ มกราคม พ.ศ. ๒๕๓๕
ไม่ออกฤทธิ์
ยายอยู่กับหลวงพ่อวัดปากน้ำตลอดชีวิต ไม่เคยออกฤทธิ์ * กับท่านเลย มีอะไรก็ใช้แต่ความอดทน พอหลวงพ่อท่านดุ ท่านสอน ก็มีแต่ความอดทน คิดแต่ทำความดีเรื่อย ๆ ไป เป็นคนอื่นคงทนไม่ได้อย่างนี้ ๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๒๓*ออกฤทธิ์ ในความหมายของคุณยาย หมายถึง การถือตัว อวดเก่ง
ต่อสู้ และอดทน
คุณยายสอนสาธุชนที่มากราบของบารมีว่า คนเราจะสร้างบารมี ต้องต่อสู้ ต้องอดทน ๑๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๓๔
ตามให้ทัน
ถ้ากลัวจะตามยายไม่ทัน ต้องรีบทำให้บริสุทธิ์ที่สุด ต้องมีความเพียร และความอดทน ๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๓
อีกชาติเดียว
อดทนอีกชาติเดียว อะไรจะเกิดขึ้น ยายก็ทนได้ อดทนเป็นภพชาติสุดท้าย ต่อไปไม่เป็นอย่างนี้อีกแล้ว ไว้งานเสร็จแล้วรู้กันว่า ใครเป็นใครรู้กันหมด ใครสะอาดบริสุทธิ์มากน้อยแค่ไหน ตัวยายเอง ยายไม่มีปมด้อย มีแต่ความบริสุทธิ์ ทุกอย่างจะตัดสินเมื่องานเสร็จแล้ว ว่าใครทำมาอย่างไร เป็นอย่างไร จะรู้หมด ไม่มีอะไรปิดบังได้ ยายจึงองอาจกล้าหาญตลอดเวลา เพราะสิ่งที่ยายทำไว้ บริสุทธิ์ทั้งหมด
ชาติสุดท้าย
ยายมาคิดดูว่า ในอดีตชาติใดชาติหนึ่ง เราคงเคยทำสิ่งที่ไม่ดีไว้ แล้วถูกพญามารบังคับให้มีผลมาถึงปัจจุบัน ทำให้ตกเป็นบ่าวเป็นทาสพญามาร ถูกเขาสับเขาโขกเอาอย่างนี้ ที่เขาใช้ให้ไปทำไม่ดีนั้นน่ะ เขาสับเขาโขกเอาละ เมื่อรู้แล้วว่า ชาตินี้เป็นชาติสุดท้าย ตั้งแต่นี้ไป ต้องพยายามทำความดีให้มาก ทำความดีให้มากที่สุดเท่า ที่จะทำได้ ทำดีให้สุดชีวิตเชียว เพราะเดี๋ยวก็วันเดี๋ยวก็คืน ผ่านไปเร็ว ต้องพยายามทำดีเข้าไว้มาก ๆ จะได้หลุดจากการเป็นบ่าวเป็นทาสของพญามาร ชาติหน้าถึงว่าจะไม่ชนะเขาทีเดียว แต่ก็ขออย่าให้เป็นบ่าวเป็นทาสเขาเลย จะได้มีโอกาสสร้างความดีมาก ๆ เมื่อใดที่เรารู้ว่าเราทำไม่ดี ถูกเขาหลอกใช้สอยเอาแล้ว ก็ตั้งต้นใหม่ว่า ต่อแต่นี้ไปจะต้องไม่ประมาท พยายามทำความดีให้มาก ไม่ท้อแท้ท้อถอย อย่างโบราณเขาว่า สี่ตีนยังรู้พลาด นักปราชญ์ยังรู้พลั้ง สองขาโด่เด่ มันก็ซวนเซไปบ้าง นี้มันเป็นธรรมดา พลาดไป ซวนเซไป ก็ตั้งหลักใหม่ ทำความดีให้มาก…
ชนะด้วยบุญ
ทุกอย่าง ใครจะสับจะโขกอย่างไร ยายยอมแพ้เขาแต่ข้างนอก ข้างในไม่ยอมแพ้ พอถึงสุดท้ายก็ชนะทุกอย่างทั้งหมด เป็นอย่างนี้เรื่อย ๆ ทุกเรื่อง ข้างในยายสู้ สู้ถึงที่สุด สู้ด้วยบุญ ไม่ยอมถอยเลย ข้างนอกก็ดูเหมือนแพ้ แต่ข้างในยิ่งดิ่งธรรมะใหญ่ ยิ่งดิ่ง ยิ่งละเอียด ในที่สุดก็ชนะด้วยกำลังบุญของยายเอง ๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๓
รู้เท่าทัน ไม่โกรธตอบ
เมื่อเกิดเรื่องหนัก ๆ กับยายทุกครั้ง ยายจะอยู่ในธรรมะมาก ๆ ยิ่งอยู่ในธรรมะมาก ใจยิ่งใส ใจยิ่งใสก็ยิ่งดิ่งวิชชาได้ละเอียดมากขึ้น ยายจะไม่โกรธตอบคนที่โกรธยาย แต่ยายจะมองต้นตอที่ทำให้เกิดเรื่องเหล่านี้ขึ้น นับตั้งแต่ก่อนจะเข้าวัด ก็โดนโขก เข้ามาบวชทำวิชชาแล้วก็ถูกเขารังเกียจ หาว่าเป็นคนชั้นต่ำ เป็นคนรับใช้เขามา เป็นวัณโรค เป็นคนไม่มีความรู้ ที่อยู่อาศัยก็ให้อยู่ที่สกปรกที่แย่ที่สุด เวลาเอาอาหารมาให้ก็กระแทกให้ เกิดมาภพชาตินี้ ยายโดนมารโขกสับตลอดเวลา เข้าวัดแล้วก็ยังโดนอยู่เรื่อย ๆ จนบัดนี้ แต่ชาตินี้เป็นชาติสุดท้ายที่มันจะโขกสับยายได้ เพราะเดี๋ยวนี้ยายรู้ทันหมดแล้ว จะไม่ยอมแพ้และพร้อมที่จะปราบมันอีกด้วย