คำสอนยาย

เมื่อมีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้นกับตัวเรา ต้องเอาธรรมขึ้นมาพิจารณาเสมอว่า เป็นอย่างไร อย่าให้เราหลงเพลิดเพลินไปตามกิเลส เดี๋ยวเราจะเป็นเหยื่อของกิเลสเปล่า ๆ ต้องพยายามตรึกอยู่ในธรรมะตลอดเวลา เมื่อมีอะไรเกิดขึ้น ปัญญาที่เกิดจากการนั่งธรรมะจะช่วยให้เรารู้ในสิ่งที่ถูกต้องมากที่สุด วันหนึ่ง…

ตัวเราก็เหมือนลูกไก่ ยังไม่สามารถพ้นปากเหยี่ยวปากกาไปได้หรอก พยายามเอาตัวเองให้รอดก่อน แล้วจึงคิดไปชักชวนคนอื่น และเป็นห่วงคนอื่น ยายออกจากบ้านมา ไม่เคยคิดถึงบ้านเลย ไม่เคยกลับบ้านเลย จะกลับก็เมื่อแม่ตาย ไปเผาแม่…

เวลามีทุกข์ให้สวดมนต์เยอะ ๆ นั่งภาวนาสัมมาอรหังให้มาก ๆ ไม่มีใครช่วยเราได้เท่ากับตัวเราเอง ๒๗ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๒๕

คุณยายปรารภกับตัวเองว่า หมดทั้งโลกทั้งธรรม จะหวังพึ่งคนอื่นไม่ได้ ต้องพึ่งตัวเราเอง พึ่งคนอื่นไม่ได้เลย ๒๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๔

เราเกิดมาแล้ว ควรจะรู้จักสอนตัวเอง ยายเองไม่เห็นต้องมีคนสอนเลย ยายก็ทำทุกสิ่งทุกอย่างได้ ทั้ง ๆ ที่ยายไม่รู้หนังสือสักตัว ทุกสิ่งทุกอย่างคอยสังเกตเอา ก็สามารถสอนตัวเองได้ อย่างกับเรื่องทำความสะอาด…

ยายมองตัวเอง มองให้ทะลุ เข้าใจตัวเองอย่างชัดเจน มองตั้งแต่หยาบก่อนว่าเป็นอย่างไร มองให้เข้าใจทีเดียว แล้วมองละเอียดเป็นขั้น ๆ ไป พอมองตัวเองจนเข้าใจแล้ว ก็เข้าใจสิ่งอื่น…

ในสมัยที่หลวงพ่อวัดปากน้ำทำวิชชาอยู่ ท่านเคยถามทุก ๆ คน ที่ทำวิชชา ถามว่า รู้ไหม เราทำวิชชานี้เพื่ออะไร ? ถามเรียงตัวเลย…

ยายมองไปตลอดหมด ก็เห็นชัดว่า ในโลก ในธาตุ ในธรรมทั้งหมดนี้ ไม่มีใครเลยที่จะช่วยยายได้ ยกเว้นยายจะช่วยตัวเองเท่านั้น ยายจึงพยายามช่วยตัวเองมาตลอด ทุกข์ของเราใครเขาจะช่วยได้ คิดหาทางช่วยตัวเองอยู่เสมอ…

เกิดเป็นคน มันต้องหามงคลใส่ตัว ชีวิตถึงจะเจริญได้ จะต้องนึก ต้องคิดหามงคลใส่ตัว คิดแต่เรื่องดี ๆ ที่เป็นมงคล ใจถึงจะเจริญได้ ถ้าใจดี…

ให้เราสร้างความดีของเราให้มากเข้า บุญมากเท่าภูเขาเมื่อไร อะไร ๆ ก็ปิดไม่อยู่ บังไม่อยู่ ใคร ๆ ก็จะเห็นความดีของเรา จำคำของยายเอาไว้ให้ดีนะ…

เราต้องคิดให้ดีว่า ชาตินี้เป็นชาติสุดท้าย ชาติสุดท้ายที่เราจะมีโอกาสแก้ไขตัวเรา ชาติสุดท้ายแล้ว จะต้องแก้ไขตัวเองให้ดีที่สุด ต้องสร้างบุญให้มาก ๆ ให้บุญเป็นภูเขา ถ้าจะสร้างบุญให้ได้มาก ๆ…

ในที่สุด ตัวเราเองเท่านั้น ที่จะช่วยเราได้ คนอื่นเราจะหวังพึ่งไม่ได้ ต้องอาศัยบุญของเรา และความตั้งใจของเรา ถ้าเอาใจจรดเข้าไปข้างในศูนย์กลางกาย ความรู้ก็จะกว้างขวางไม่มีที่สิ้นสุด ถ้าเอาใจไว้ข้างนอกตัว ความรู้ก็ถูกบีบให้แคบลง